„Chcesz żyć zdrowo, jedz razowo”-
tak najkrócej można by skwintować rozważania na temat wartości odżywczych
różnych gatunków pieczywa. A jest co rozważać, bowiem chleb wypieka się od co
najmniej 10tysięcy lat, a statystyczny Polak zjada go rocznie 100kg- i wcale
nie za dużo, bowiem- zgodnie z zaleceniami dietetyków- powinniśmy każdego dnia
zjadać około 300g pieczywa. Wiadomo, że najsmaczniejszy jest chleb czy bułeczka
„prosto z pieca”, z lśniącą i chrupiąca skórką. Jednak najsmaczniejszy wcale
nie oznacza najzdrowszy. Chleb czerstwy, przynajmniej taki jednodniowy jest
najłatwiej strawny.
W codziennej diecie powinniśmy
uwzględniać produkty bogate w błonnik, a więc m.in. przetwory zbożowe- kasze,
makarony i pieczywo. Zdrowy, zalecany przez lekarzy i dietetyków chleb z
pełnego ziarna jest bogaty w witaminy, składniki mineralne i właśnie błonnik,
który zmniejsza częstotliwość występowania nieżytu jelit, raka grubego, chorób
serca i cukrzycy, a ponadto odpowiedzialny jest z prawidłową przemianę materii.
Tych walorów, niestety, nie posiada pieczywo jasne. Ciemne, pełnoziarniste
zawiera pięć razy więcej żelaza, magnezu, miedzi i cynku niż pieczywo jasne, ma
również sporo witamin z grupy B oraz witaminę E. Te właściwości
ma nie tylko chleb, ale i makaron razowy wyrabiany z mąki, która w czasie
procesu technologicznego nie została pozbawiona cennych witamin, soli
mineralnych i białka. Jedynym przeciwwskazaniem do spożywania razowego chleba
jest choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz schorzenia wątroby i jelit,
gdyż tego rodzaju pieczywo jest kwasotwórcze, więc może powodować wzdęcia.
Zboża, które są najczęściej
występującym elementem pokarmowym, obok głównego składnika- czyli skrobi-
zawierają białko, tłuszcz, kompleks składników mineralnych, witaminy z grupy B,
witaminę E i błonnik pokarmowy. Dlatego pieczywo pełnoziarniste jest ważnym
elementem naszej codziennej diety. Warto też wspomnieć, że grupa produktów zbożowych
dostarcza organizmowi węglowodany złożone, czyli energię.
Jeśli mówimy o produktach
zbożowych, to musimy wspomnieć też o kaszach, które w naszej diecie są jak
najbardziej wskazane. Zwłaszcza te powstające z ziaren mało oczyszczonych,
niepozbawionych bogatych w witaminy i mikroelementy łusek. Im kasza grubsza i
mniej oczyszczona, tym zdrowsza. Podobnie sprawa ma się z ryżem- powinniśmy
jeść ten brązowy, który tylko w minimalnym stopniu był poddawany obróbce
technologicznej. Biały ryż, bielutka mąka czy kasza manna są wprawdzie bardzo
smaczne, ale zdrowia w nich niewiele. Podobnie sprawa ma się z makaronem-
najzdrowszy jest ciemny- razowy, z mąki z pełnego przemiału. Poza błonnikiem
sporo w nim węglowodanów złożonych zapobiegających wzrostowi cukru we krwi,
witamin z grupy B, potasu i żelaza.
Osobną grupę stanowią płatki
śniadaniowe, w skład których wchodzą m.in. otręby, czyli „odrzuty” z
czyszczenia zbóż. Im więcej w naszym jadłospisie drobniutkich, bardzo
oczyszczonych kasz, tym więcej powinno być otrębów bogatych w błonnik-
regulujący funkcje układu trawiennego i poziom cholesterolu we krwi-
niezastąpiony w profilaktyce nowotworów jelit.
Najbardziej popularne gatunki pieczywa.
Chleb biały
Wypiekany jest z mąki pszennej
dobrze oczyszczonej, a czasem nawet wybielanej. Dopuszczalny jest 10-procentowy
dodatek mąki z innych zbóż. Zawiera dwa razy więcej wapnia niż chleb
pełnoziarnisty, ale mniej błonnika (1,5g w 100g).
Chleb ciemny
Wytwarza się z mąki pszennej
pozbawionej części otrąb. Może zawierać naturalny składnik barwiący, np.
karmel. Ma mniej składników mineralnych niż pieczywo pełnoziarniste, ale wapnia
jest w nim tyle co w jasnym chlebie.
Chleb pełnoziarnisty
Zwany pełno pszennym, wytwarza się
z dodatkiem mąki słodowanej i zarodków pszennych. Uważany jest za pieczywo
zdrowe, z powodu dużej ilości błonnika (6g w 100g chleba). Zawiera żelazo,
cynk, magnez, fosfor i witaminy z grupy B.
Grahamka
Wypiekana jest z pełnego ziarna, z
mąki żytnio-pszennej (z przewagą żytniej). Zawiera wiele witamin z grupy B (B1,
B2, B6, PP), witaminę E, cynk, krzem i chrom. Jest w niej niewiele glutenu.
Stugramowa bułeczka to około 200kcal i sporo błonnika- ponad 4g.
Bułka z posypką sezamową
To pieczywo z czystej mąki
pszennej. Ziarna sezamu zawierają wapń i witaminę E, wzbogacając bułeczki w
składniki odżywcze. W sezamie są też kwasy nienasycone, zalecane w profilaktyce
przeciwmiażdżycowej. Ziarna mają jednak sporo kalorii.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz